Sandviçi Kim İcat Etti ¿

Konu: Sandviçi Kim İcat Etti ¿ Ptsi Ara. 08, 2008 9:44 pm

Sandviç, iki ince ekmek dilimi arasına istenilirse yağ sürülüp, peynir,
domates, jambon, salam, sucuk, sosis, tavuk, balık, v.b. konularak
hazırlanan yiyecek olarak tanımlanabilir. Çok geniş bir kapsama sahip
sandviçte ekmek dilimlen arasına toplumların yemek kültürlerine göre
yenilebilecek her şey konulabilir.

Sandviç isminin kökeni İngilizce'deki 'sandwich'tir. Dünya haritasına
bakıldığında Sandwich adı altında biri Atlas Okyanusu'nun güneyinde,
diğeri Hawai'de iki ada grubu görülebilir. Sandviçe adını veren asıl
yer ise İngiltere'de Kuzey Denizi yakınında, Ortaçağın beş büyük
limanından biri olan Sandwich kasabasıdır.

Sandwich Birinci Kontu Edward Montagu, 1660'ta krallığın yeniden
kurulmasını sağlamakla, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı yapmakla, deniz
savaşları kazanmakla İngiltere tarihine geçmiştir. Ancak Dördüncü Kont
John Montagu'nun (1718-1792) ünü onu çok aşmış, dünyaya yayılmıştır.

Sandwich Dördüncü Kontu Montagu, tanınmış bir siyaset adamıydı. Deniz
Bakanlığı'na kadar yükselmişti. Tecrübeli bir idareciydi ama ahlak
yönünden zayıftı. Bakanlığında çeşitli karışıklıklara ve skandallara
yol açmıştı. Rüşvet ve zimmetine para geçirmekle geçen çalışma
hayatının yanında özel hayatı da düzgün değildi. Evli olmasına rağmen
metresi Margaret Reay'den dört çocuk sahibi olmuştu.

Kumar müptelası Montagu, yemek yemek için bile oyun masasını terk etmek
istemiyordu. 1762 yılında 44 yaşında ve ülkenin dışişleri sekreteri
iken gününün 24 saatini oyun masasında geçiriyordu. Bu arada aç
kalmamak için hizmetçilere, etleri iki ekmek dilimi arasına konulmuş
şekilde getirtiyor, bir eliyle bunları yerken, diğer eliyle oyun
oynamaya devam ediyordu. Böylece ellerini yemekle meşgul etmiyor, oyun
kağıtları da yağlanmıyordu.

Bu besleniş şekli, onun zaten dillere düşmüş olan sergüzeşt yaşamı ile
birlikte meşhur oldu. Ekmek arası yenilen şeyler onun kontu olduğu
yerin adı ile anılmaya başlandı. 1778 yılında Kaptan Cook, Hawai
adalarını keşfedince, bu adalara Montagu'nun şerefine 'Sandwich
Adaları' ismini verdi. Montagu'nun 3 Kasım olan doğum günü ise bazı
yerlerde 'sandviç günü' olarak kabul edilmiştir.

Sandviçe ismini veren Montagu olabilir ama onun icat ettiğini söylemek
doğru olmaz. Ekmeğin tarihi 6000 yıl evveline kadar gidiyor. O tarihten
itibaren Mısır'da, Ortadoğu uygarlıklarında, Avrupa'da yiyeceklerin
ekmek dilimlen arasına konularak yenildiği biliniyor. Örneğin, ekmek
pişirmeyi sanat haline getirmiş olan Romalılarda iki yemek arasında,
ekmek arasına konulmuş yiyecekleri ayak üstü yemek adettendi.