Yemeğin TefLona Yapışmaması

Konu: Yemeğin TefLona Yapışmaması Ptsi Ara. 08, 2008 9:45 pm

Yanmaz tava deyince, teflon denilen kimyasal bir madde ile kaplanmış,
yiyeceklerin yapışmadığı mutfak gereçleri akla gelir. Teflon, dünyadaki
en kaygan madde olarak Guinness rekorlar kitabına girmiştir. Teflon
tava veya tencere üzerinde ısıtılan yemek yanmaz, yapışmaz, yağ
kullanımına pek ihtiyaç duyulmaz. Bu nedenlerle de temizdir,
ekonomiktir, diyet yapanlar için idealdir.

Yapışma olayı fiziksel ve kimyasal olarak iki türlüdür. Ayakkabınıza
yapışan bir sakızın yapışma şekli fizikseldir. Elle veya başka bir
malzeme ile kolayca ayrılabilir. Yumurtanın normal bir tavaya yapışması
da fiziksel yapışmadır. Bunu önlemek için tavaya yağ konulur. Yağ
tavanın yüzeyindeki boşlukları doldurur. Yumurta bu ince yağ tabakası
üzerinde yüzer.

Teflonun yüzeyi pürüzsüz olduğundan yiyeceğin fiziksel yapışması söz
konusu olamaz. Gerçi birçok plastik malzeme de aynı derece de pürüzsüz
olabilirler ama onlar teflon kadar sıcağa dayanamazlar.

Asıl önemli olan kimyasal yapışmadır. Burada iki malzemenin molekülleri
birbirleriyle bağlar kurarlar. Tavanın yüzeyindeki moleküller,
yiyecekteki moleküllerle birleşirler. Teflonun yapışmamasındaki sır,
pürüzsüz bir yüzeye sahip olmanın yanında moleküllerinin de dünyada
mevcut hiçbir şeyin molekülleri ile birleşmemelerinde yatıyor.

Dört florin, iki de karbon atomundan oluşan molekülleri kendi
aralarında öyle kuvvetli bağlar oluşturur ve diziler halinde büyürler
ki başka hiçbir cismin molekülleri ile birleşmezler. Hiçbir madde
teflonla kimyasal birleşmeye giremez.

Peki, bu hiçbir şeye yapışmayan kaygan malzeme, tavanın metal kısmına
nasıl tutturuluyor? Teflon, tavaya yapıştırıl(a)mıyor, raspa yapılarak
pürüzsüz bir yüzey elde edilmiş olan tavanın içine gömülüyor yani bir
çeşit fiziksel kaplama yapılıyor.

Teflonu Dr. Roy Plunkett, 1938 yılında, piyasadakilerden daha iyi bir
soğutucu gaz üretmek üzerinde çalışmalar yaparken tesadüfen bulmuştur.
Çeşitli gazları bir araya getirip deneyler yaparken, bir grup gazı gece
süresince bir fırında unutmuş. Sabah geldiğinde, gazların
buharlaştığını, onların yerine kaygan, balmumuna benzer katı bir
maddenin kaldığını görmüş. Esas şaşırtıcı olan ise bu maddenin müthiş
fiziksel özellikleriymiş.

Bu sonuca nereden ulaştığını araştırınca, bu maddenin freon gazının
katı bir hali olduğunu tespit etmiş. Kimyasal ismi olan
'tetrafluoraethylene' (PTFE) ismini de çok uzun bularak 'teflon' olarak
kısaltmış.

Doktorun çalıştığı Du Pont firması bu buluşu motorların yağlama
gerektirmeyecek kaymalı yataklarında kullanmayı düşünmüş. Mutfak
gereçlerinde kullanmak ise tam 10 sene kimsenin aklına gelmemiş.

Müteşebbis bir Parisli Marc Gregoire teflonun özelliğini görünce,
pişerken yapışan balıkları temizlemekten nefret eden karısının da
yardımıyla, onu balık tava ve kaplarına kaplamayı başarmış. Birkaç yıl
içinde bu uygulama 'Tefal' adı ile bir milyondan fazla satılmış.

Malzemenin Amerika'ya girişi, üreticilerin böyle bir malzemenin
olabileceğine inanamamalarından dolayı güç olmuş. Şimdi ise tüm dünyada
aynı işi yapan diğer mutfak gereçlerinin toplamından daha fazla
üretilmekte ve satılmaktadır.