Diyet koLaLarın ßatmaması

Konu: Diyet koLaLarın ßatmaması Ptsi Ara. 08, 2008 9:55 pm

Tabii evinizdeki teneke kutu kolaları suya atıp, yüzme bilip
bilmediklerini test etmek gibi bir merakınız yoksa bilemezsiniz. Suya
atılan bir teneke kutu diyet kola batmaz ama aynı hacim ve ebattaki
normal kola batar. Bunun doğruluğunu ABD'deki kola üreticilerinin
yetkilileri de onaylamışlardır. Peki diyet kola yüzmeyi nasıl öğrendi?

Her iki kolayı da suya koyduğunuzda (attığınızda değil) diyet kola
yüzeye doğru çıkar ama, klasik kola da taş gibi dibe oturmaz. Yüzeye
çıkayım mı, çıkmayayım mı dercesine salınır durur.

Üreticilerin bu durumu, diyet kolalarda kullanılan suni
tatlandırıcıların yoğunluklarının şekere göre daha az olması ve bu
nedenle de bir kutuda daha az miktarda kullanılmaları şeklinde izah
ediyorlar. Gerçekten 'aspartame' denilen tatlandırıcı, şekerden 200 kez
daha tatlıdır. Yani bir kolayı tatlandırmak için 10 çay kaşığı şeker
koymanız gerekiyorsa, aynı tatlılığı bir çay kaşığının yirmide biri
kadar suni tatlandırıcı katarak verebilirsiniz.

Aslında diyet kola ve kutunun yapıldığı alüminyumun yoğunlukları ayrı
ayrı sudan fazladır ama kutunun içindeki hava ve gaz kabarcıkları, onun
ortalama yoğunluğunu, suyun yoğunluğunun biraz altına indirir.
Arşimet'e göre ortalama yoğunluğu sudan az olan her şey yüzebilir.

Bu arada biradan da bahsetmeden geçemeyeceğiz. Evinizdeki aynı
hacimdeki teneke kutu biraları suya koyun, hepsinin farklı
derinliklerde kaldıklarını göreceksiniz. Bunun nedeni suyun kaldırma
gücünden ziyade tüketici yasalarıdır. Kutunun kenarında yazan hacim
miktarı yasal olarak en az olanıdır. Doldurma sistemindeki hassasiyet
pek iyi değilse, daha çok dolanlar daha ağır olabilirler.

Kutu biralar eğer üzerlerinde yazan yasal minimum miktar kadar
doldurulurlarsa, içlerindeki hava ve karbondioksit sayesinde
yüzebilirler. Ancak üreticiler, yasadan çekinmeleri nedeni ile,
biraları minimumdan değil de, biraz fazla doldurmayı tercih
ettiklerinden kutuların çoğunluğu suda dibe gider.