Esmerin Sarışın Çocuğu

Konu: Esmerin Sarışın Çocuğu Ptsi Ara. 08, 2008 10:09 pm

Genlerin ana mekanizması çok basittir. Her anne ve baba iki tam gene
sahiptir. Ve bunlardan birini çocuğuna geçirir. Eğer anne ve babadan
alınan genler aynı ise, yani çocuk her iki taraftan da mavi göz genini
aldı ise problem yoktur. Çocuğun gözlerinin rengi mavi olacaktır. Ancak
bir taraftan mavi göz, diğerinden kahverengi göz genini aldı ise
gözlerinin biri mavi diğeri kahverengi olamayacağına göre bu genlerden
biri üstün gelecektir.

İşte rakibine karşı daima üstün gelen bu genlere hakim (dominant) gen
adı verilir. İnsanlarda koyu renk göz geni hakim gendir. Yukarıda bahsi
geçen çocuğun gözleri kahverengi olacaktır. Mavi göz rengi gibi
mücadeleyi kaybeden gene de saklı (recessive) gen denilmektedir.

Anne ve babadaki her iki gen de hakim gen ise sonuç aynı olacaktır.
Saklı gen bu mücadelede ancak her iki tarafın geni de saklı gen ise
galip çıkabilir. Uzun boy ve kısa boy genlerinde hakim olan uzun
boydur. Örneğin babada iki uzun boy geni (U/U), annede ise iki kısa boy
geni (k/k) varsa, her çocukta mutlaka bir uzun ve bir kısa boy
geni(U/k) olacak ve uzun boy hakim gen olduğundan her çocuk uzun boylu
olacaktır.

Bu çocuklar (U/k) gen yapılı biri ile evlenirlerse, çocukların her
birinde muhtemelen (U/U, U/k,'k/U, k/k) gen yapısı oluşacak yani üç
çocuk uzun boylu olurken bir tanesi kısa boylu kalacaktır. İnsanlarda
kahverengi göz rengi, görme yeteneği ve saçlılık hakim genler iken mavi
göz, renk körlüğü ve kellik saklı genlerdir.

Saklı gen çocuğun DNA sarmalında kalıp, onun çocuklarına da geçebilir.
Babası mavi, annesi kahverengi gözlü çocuk kahverengi gözlü olur ama
mavi renk göz geni saklı olarak durur. Kendisi ile aynı genetik yapıda
biri ile evlenirse yukarıdaki uzun boy-kısa boy örneğinde olduğu gibi
anne ve baba kahverengi gözlü olmalarına rağmen çocuklardan biri mavi
gözlü olabilir.

Bu durum Mendel kurallarına uygun olup mavi gözlü çocukları olan
kahverengi gözlü anne ve babaların paniğe kapılmalarına ve ortada başka
bir neden aramalarına gerek yoktur.