Sprey' lerin üstadı Turbo (Whop)

Yaş : Kayıt tarihi : 01/01/70 Mesaj Sayısı : Yer :

Türkiye' de graffiti denildiğinde akla ilk S2k grubu ve Turbo gelmektedir. Graffiti' ye ve Türkçe Rap' e olan desteğiyle ve verdiği emekle saygın biryerde. S2K grubu' nun kurucusu ve uzun yıllardır Türkiye' de graffiti sanatını yaymaya çalışmakta. Şu sıralar Türkçe Rap' in Tarihi hakkında yazdığı kitap ve ardından Türk Graffiti kitabı ile Türkiye' de graffiti sanatı olduğunu tüm kesimlere kanıtlıyacak.

Whop : Seni kısa tanıyabilirmiyiz?

Turbo : Adım Tunç Dindaş. Ama beni herkes Turbo diye tanır. 1971 İstanbul doğumluyum. 1982’den beri graffiti ile uğraşıyorum. Aslında Grafikerim, Görsel yönetmenlikte yapıyorum. Dergi ve televizyon sektöründe uzun yıllar çalıştım. Şu anda kendi şirketim var. Onunla uğraşıyorum ve boş vakit bulabilirsem yasal duvarlar yapıyorum.

Whop : Graffiti sanatını kısaca tanımlarmısın ?

Turbo : Oldukça uzun olur konuşmaya başlarsam sayfalar sürer. Ama kısaca, Graffiti New York’tan çıkışlı bir akımdır. Vandalizm’i de içerisine alan bir yazı sanatıdır diyebiliriz. İsminizi kendi stilinizde süsleyip, sprey boya ile duvara çizmeniz esastır. Bizler sprey boya dışında başka malzeme kullanmayız. Harflerle uğraşırız.

Whop : Sprey' lerle nasıl kaynaştın duvarları boyama hikayen nasıl başladı?

Turbo : 1982’de Break Dance yapıyordum. O yıllarda plak kapaklarında graffitileri görüyordum. Resme ilgim vardı. Kendimce çizgi romanlar filan çiziyordum. Yapabilirmiyim diye düşünmeye başlarken, “Beat Street” adlı filmi seyrettim ve başlayış, o başlayış.

Whop : Bir kitap yazmakta olduğunu duydum içinde neler olucak hangi kesimlere ağırlık vericeksin?

Turbo : Aslında elimde iki kitap projesi var. Bunlardan ilki “Türkçe Rap Tarihi” yaklaşık olarak 4 senedir materyal topluyorum. Almanya ya gidip Rap müzikle uğraşan insanlarla konuşuyorum. Ötekisi ise Blue Jean dergisinin desteği ile çıkarmak istediğim “Türk Graffiti” kitabı. Henüz tam olarak hazırlamaya başlamadım. Ama büyük olasılıkla çıkartacağım. Önce Rap kitabını bitirmek istiyorum çünkü.

Whop : Bir Dergide uzun yıllardır bu iş üzerine yazıyorsun geçmişten bu güne neler degişti ?

Turbo : Çok şeyler değişti aslında. Eskiden her grup muhakkak benimle temasa geçerdi. Yazacak materyal bulmak oldukça zordu. Ama şimdi çok insan üretiyor. Bunların kimi yaptıklarını bana bile göndermeye tenezzül etmiyor. En büyük değişiklik üretenlerin birbirine saygısının olmaması. Underground da üretim tam gaz devam ediyor. Malzeme gönderenlerin tanıtımını yapıyorum. Ötekileri takip edebilecek vaktim de yok zaten. Graffiti olarak ise artık oldukça iyi duvarlar yapan writerlar var. İllegal piyasada gelişiyor.

Whop : İllegal ve legal arasındaki zevkin her zaman farklı olduğunu söylerler sen bu konu hakkında ne düşünüyorsun. Türkiye’de illegal çalışmanın zorlukları nelerdir?

Turbo : İllegal gerçekten çok daha farklı. Benim gibi artık 30 yaşlarını geçmiş bir insan için illegal gerçekten zor. İllegalde yaşanan heyecan hiçbir şeyde yok. Ama legal duvarlarda da sanatını ve tekniğini gösterecek, yüksek konsantrasyon gerektiren işler yapabiliyorsun. O yüzden ikiside farklı. Ama illegal’in heyecanını ve adrenalini hiç bir şeye değişmem.

Whop : Sence türkiyede graffitiye olan önyargı yavaş yavaş kalkıyormu. Yada Böyle bir yaklaşım varmı?

Turbo : Graffiti artık negatif ve pozitif yonden tanınmaya başlandı. Sokaktaki insanlar legal duvarlari seviyor. Ama illegal yapılmış duvarları pek beyendiklerini söyleyemem. Önyargı hep olacaktır. Çünkü bu işin aslı Illegal.

Whop : Graffiti yaparken atlamadığın bir detay varmıdır ?

Turbo : Graffitilerimi yaparken temiz yapmaya özen gösteririm. Belli bir konu icinde arkaplanları muhakkak doldurup yazilarin onplanda gozukmesini saglarim. Renk uyumuna dikkat ederim.

Whop : Türkiyede bu işi gerçekten ii yapıyorlar dediğin kaç kişi var ?

Turbo : Legal yapanlardan isimler verebilirim. Style (Yazı) olarak Hakim ve Wyne çok beğendiğim isimlerden. Yeni yıldızlardan ise Kion, Usyn, McRoy, Met, EkaOne başarılı işler yapıyor. Karakter yapanlardan ise Tab, Copikstar ve Raif Jr oldukça iyiler ve başarılı duvarlar yapıyorlar. İllegalde ise B4L, ESC, SOD, DSK gibi gruplar iyi işler çıkartıyor.

Whop : Türkiyeye hersene muhakak diğer ülkelerden writerlar geliyo. Ama onlarla karşılaşmak hakikaten zor. Hiç geldiğini duyup tanışamadığın ve bundan dolayı tüh be dediğin biri oldu mu?

Turbo : Tabiki oldu. Ozellikle geçtiğimiz sene How ve Nosm gelmiş Türkiye ye. Sirkecide bir silver piece yapmışlar. Onlarla tanışamadık. Ama öteki gelen birçok ünlü writer ile burada birçok duvar boyadık. Yurtdışında S2K olarak oldukça iyi tanındığımız için gelip bizi buluyorlar muhakkak.

Whop : Sık sık yurtdışına çıkıyorsun oradaki piyasa ile Türkiye arasında bir uçurum olduğu kesin sence bunun nedeni nedir. Bu fark nasıl kapanır?

Turbo : O uçurumun kapanması oldukça zor. Çünkü oradaki malzeme kalitesi burdan çok ama çok yüksek. Çok iyi boyalara ve yüzlerce renk tonuna sahip, çeşit çeşit boyalara sahipler. Style olarak burdaki writerların çoğu yurtdışına göre iyi işler yapıyorlar.

Whop : Sence Yurtdışında spray üreten ünlü markaların Türkiye pazarına girme olasılığı var mı? Veya Türkiye’deki firmaların graffiti sektörünü farkına varması ve üretimi bu yöne kaydırması gibi bir durum mümkün mü?

Turbo : Ben burdaki sprey boya üreten şirketlerle temasa geçmeye çalıştım ama malesef kaile alıp bir cevap bile yazmıyorlar. En son DYO’ya email attım ama nafile. Buradaki boya üreticilerin bu potansiyeli görmesi çok zor. Yabancı markaların buraya getirtilmesi oldukça zor. Kimyasal ürün yelpazesine girdiği için sprey boyaların ithalatı çok zor. İnşallah biri çıkarda getirtir. Ben pes ettim çünkü.

Whop : Bu zamana kadar kaç tane graffiti yaptın sayı olarak hatırlıyormusun?

Turbo : Çok zor bir soru hatırlamıyorum. Eskiden dijital makinalar yoktu. Ne çektiğinizi bilmeden foto çekiyordunuz. Zamanında yaptığım Birçok illegal piece kayboldu gitti. Gece resim çekiyorsunuz. Çoğunu 1-2 gün içinde siliyorlar. Resimleri tab ettirdikten sonra bir bakıyorsunuz hiç birşey çıkmamış. Malesef eskiden yaptıklarıma şimdiki gibi değer vermiyordum.

Whop : Duvar boyarken muhakkak başından bir çok ilginç anın olmuştur en güzelini anlatırmısın?

Turbo : En ilginci bence 1989’da Zeytinburnu’nda trenyolu köprüsü boyarken yakalanmamız bence. Gözcü arkadaşımın etrafa bakması gerekirken beni seyretmesi yüzünden sazan gibi yakalanmıştık.

Whop : Yerli ve yabancı hangi writer' lar ile boyamak istersin?

Turbo : İstediğim bütün yerli writerlarla boyadım diyebilirim. Sadece Raif Jr kaldı. Onlada kısmet olmadı ama güzel bir duvar yapacağız.. Yabancı olarak Mode2, Seen, Atom ve Kongo.

Whop : Writer' lar arası diss graffitileri var mı? Varsa bu olayı nasıl karşılıyorsun?

Turbo : Tabiki oluyor böyle şeyler. Olacaktır da. Writerlar saygılarını elden bırakmasınlar. Saygı demek “O benden daha iyi boyuyor demek” değildir. Saygı “O da benimle aynı işi yapıyor” diye duyulur. Eski olmak, Fame yada başarıları içinde saygı duyulur. Biz graffiticiler, öteki hiphop kollarıyla uğraşanlar arasında daha şanslıyız. Çünkü yaptığımızı herkes görüyor, yorum yapabiliyor. İyi boyarsan, style’in iyiyse bunu öteki insanlarda anlıyor. Her zaman derim. “Duvarlar yalan söylemez!”

Whop : Writer' lara yönelik bir dergi çıkartmayı planlıyor musun? Daha önce bu amaçla çıkarılan graffturk dergisine beklenen ilginin gösterilmemesini neye bağlıyorsun?

Turbo : Ben bir dergi çıkarmayı düşünüyordum. Graffturk dergisinin başına gelenleri görünce asla bu işe girmem. Çünkü Raif ve ekibi oturup emek ve para harcayıp süper bir dergi yaptılar. Bunuda iki paket sigara parasından daha ucuz bir fiyata satmaya çalıştılar. Ama kimse destek olmak için bile almadı. İşin komik tarafı graffiti piyasası dışındaki insanlar dergiyi daha çok sahiplendi.

Whop : Hiphoplife.net için yaptığın Turbo Abi karikatürleri çok tutuldu, bunları herhangi bir dergide yayınlamayı düşünüyormusun?

Turbo : Hayır düşünmüyorum. Turbo Abi’nin çıkış noktası Erkut Abi’dir. Bunu site de de yazdım. Sadece eğlence olsun ve Türkçe Rap piyasasında mizah yapılabileceğini göstermek için bunu yapıyorum. Amacım para kazanmak değil.

Ulaş Demiröz // Whop // Eylül 2005

Tıkla !